Obnova urušene kamene građevine u mediteranskom gradu Herceg Novom, Crna Gora, bila je rad ljubavi — obilježena strpljenjem, znojem i svrhom.
Ovaj slikoviti primorski grad dom je impresivne austrougarske rezidencije iz 19. vijeka, koja je nedavno oživljena nakon višegodišnje renovacije pod vođstvom osnivača pariškog arhitektonskog studija Gray International. Smještena u srcu istorijskog starog grada — područja zaštićenog kao nacionalno kulturno naslijeđe — zgrada je dugo vremena bila u ruševinama. Nakon pažljivog planiranja i saradnje sa Zavodom za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore, tim Gray International-a započeo je transformaciju napuštene kuće u prostor za život, druženje i rekreaciju. Cilj je bio jasan: donijeti komfor 21. vijeka, istovremeno očuvajući originalni prostorni raspored i istorijsku suštinu zgrade.
Renovacija je poštovala originalni izgled fasade i morfologiju, dok su uvedene pametna kućna tehnologija, poboljšana termo i hidroizolacija, zaštita od zemljotresa i moderna ventilacija — unapređenja koja čine dom jednako funkcionalnim koliko i lijepim. Kuća, izgrađena sredinom 1800-ih, ranije je nedostajala osnovnih elemenata današnjeg života poput velikih prozora, izolacije ili efikasnog grijanja. Sada, zapadna strana se u potpunosti otvara prema UNESCO zaštićenoj Boki Kotorskoj, spajajući 65 m² unutrašnjeg prostora sa 60 m² terase, stvarajući neprekidan tok između unutrašnjosti i eksterijera. Njeni originalni kameni zidovi, debeli do dva metra, pružaju prirodnu kontrolu klime, držeći kuću hladnom ljeti i toplom zimi zahvaljujući termičkoj inerciji i idealnoj istočno-zapadnoj orijentaciji.
Lokalni majstori odigrali su ključnu ulogu u obnovi, očuvavši autentični šarm objekta. Poseban detalj na najvećoj od četiri terase je restaurirana „Turska kuća“ iz osmanskog perioda — nekada vidikovac, sada ljetnja kuhinja. Njena ciglena konstrukcija čini je posebno rijetkom i jedinstvenom u regionu poznatom po kamenim zgradama. Danas, ovaj autentični dom obuhvata 300 m² pažljivo uređnog unutrašnjeg prostora, obogaćenog umjetničkim djelima i dizajnerskim namještajem, uz 150 m² terasa — uključujući jedinu krovnu terasu u starom gradu Herceg Novog, sa 360° pogledom na planine i Boku Kotorsku. Svaki detalj ovog procesa obnove, izveden od strane Gray International-a, bio je promišljen — majstorska kombinacija moderne arhitekture i vječnog naslijeđa. Ovo je bio naš prvi projekat u Crnoj Gori i onaj koji predstavlja istinsko naslijeđe.
